Soyabean Crop: सोयाबीन चे भाव वाढण्याची शक्यता.

Soyabean Crop सोयाबीन चे भाव वाढण्याची शक्यता.

सोयाबीनचे भाव वाढले तब्बल दोन महिन वाट पाहिल्यानंतर आज सोयाबीनच्या भावात काहीशी वाढ झाली. सोयाबीनचा भाव क्विंटलामागं ५० ते १०० रुपयांनी वाढला होता. सोयाबीनची भाववाढ होण्याला काही महत्वाची कारणं आहेत. तसेच ब्राझीलच्या सोयाबीन उत्पादन अंदाजात कपात करण्यात आली आहे.

या प्रकरणाचा मुख्य मुद्दा हा आहे की सोयाबीन, बहुतेक पिकांप्रमाणे, दोन वर्षांसाठी, घरी देखील साठवले जाऊ शकते आणि बँका गोदामाच्या पावतीवर शेतकऱ्यांना बाजारभावाच्या 70 टक्के कर्ज म्हणून देतात. या वर्षी पिकाची किंमत ₹4,600 प्रति क्विंटलच्या किमान आधारभूत किंमत (MSP) च्याही खाली घसरल्याने, शेतकऱ्यांनी पीक तीन महिन्यांपेक्षा जास्त काळ गोदामांमध्ये ठेवणे आणि साठ्यावर पैसे उधार घेणे पसंत केले. 70 ते 75 टक्के पीक गोदामांमध्ये पडून असल्याचा अंदाज आहे

पण आता परिस्थिती झपाट्याने गंभीर होत आहे. एकीकडे शेतकऱ्यांना कर्ज फेडण्याच्या नोटिसा मिळत आहेत तर दुसरीकडे कच्च्या मालाअभावी सोयाबीन प्रक्रिया उद्योगही आर्थिक अडचणीत सापडला आहे. सामाजिक-राजकीयदृष्ट्या प्रभावशाली शेतकरी समुदायातील वाढत्या अशांततेचे निराकरण करण्यासाठी, कृषी विभाग केंद्र सरकारच्या तात्काळ धोरणात्मक हस्तक्षेपासाठी प्रयत्न करत आहे.

Soyabean Crop: सोयाबीन चे भाव वाढण्याची शक्यता.

महाराष्ट्रातील सोयाबीन उत्पादक शेतकरी आर्थिक संकटाचा सामना करत आहेत. किंमती कमी झाल्यामुळे आणि सरकारी धोरणामुळे शेतकरी आणि प्रक्रिया युनिट या दोघांवरही नकारात्मक परिणाम झाला आहे. पीक दोन वर्षांपर्यंत साठवले जाऊ शकते, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना त्याविरूद्ध पैसे घेता येतात. मात्र, किमान आधारभूत किमतीपेक्षाही भाव घसरल्याने शेतकरी आता कर्ज फेडण्यासाठी धडपडत आहेत. शिवाय, प्रक्रिया करणाऱ्या युनिट्सना कच्च्या मालाची कमतरता भासत आहे. ही परिस्थिती सोडवण्यासाठी कृषी विभाग सरकारकडून धोरणात्मक हस्तक्षेपाची मागणी करत आहे.

Soyabean Crop: सोयाबीन चे भाव वाढण्याची शक्यता.

मुंबई : महाराष्ट्रातील सोयाबीनचे दुसरे सर्वात मोठे उत्पादक शेतकरी विचित्र सापळ्यात सापडले आहेत. सोयाबीनच्या साठवणीच्या स्वरूपामुळे आणि केंद्र सरकारच्या घातक धोरणामुळे सोयाबीन उत्पादक शेतकरी तसेच सोयाबीन प्रक्रिया करणाऱ्या युनिट्सना मोठ्या आर्थिक संकटाचा सामना करावा लागत आहे.

Soyabean Crop: सोयाबीन चे भाव वाढण्याची शक्यता.

या प्रकरणाचा मुख्य मुद्दा हा आहे की सोयाबीन, बहुतेक पिकांप्रमाणे, दोन वर्षांसाठी, घरी देखील साठवले जाऊ शकते आणि बँका गोदामाच्या पावतीवर शेतकऱ्यांना बाजारभावाच्या 70 टक्के कर्ज म्हणून देतात. यावर्षी पिकाची किंमत ₹4,600 प्रति क्विंटल या किमान आधारभूत किंमत (MSP) च्याही खाली घसरल्याने, शेतकऱ्यांनी पीक तीन महिन्यांपेक्षा जास्त काळ गोदामांमध्ये ठेवणे आणि साठ्यावर पैसे उधार घेणे पसंत केले. 70 ते 75 टक्के पीक गोदामांमध्ये पडून असल्याचा अंदाज आहे.

केवळ HT वर, पूर्वी कधीही न केलेला क्रिकेटचा थरार शोधा. आता एक्सप्लोर करा!

३५ एकरांवर सोयाबीनची लागवड करणारे लातूर जिल्ह्यातील रेणापूर येथील सोयाबीन शेतकरी उद्धवराव दहिफळे यांनी परिस्थिती सांगितली. ते म्हणाले, “ऑक्टोबरमध्ये कापणीच्या वेळी, भाव सुमारे ₹५,३०० प्रति क्विंटल होते.” “म्हणून शेतकऱ्यांना भाव प्रति क्विंटल ₹6,000 च्या वर जातील अशी आशा होती आणि त्यांनी त्या वेळी त्यांचा साठा विकण्याची योजना आखली. पण सोयाबीनची किंमत आता जवळपास ₹4,200 प्रति क्विंटल आहे, जी ₹4,600 च्या MSP च्या खाली ₹400 आहे. आम्ही तोटा विकू शकत नाही पण बँका आणि खाजगी गोदाम जमीनमालकांनी आमच्या कर्जाची परतफेड करण्यासाठी आम्हाला नोटिसा बजावल्या आहेत, अन्यथा कर्जाची रक्कम वसूल करण्यासाठी बाजारभावाने पीक विकण्याची धमकी दिली आहे.”

येत्या लोकसभा निवडणुकीवर एक डोळा ठेवून खाद्यतेलाच्या किमती नियंत्रित ठेवण्यासाठी आयात शुल्कात कपात करणाऱ्या केंद्र सरकारवर दहिफळे यांनी ठपका ठेवला. “या धोरणाची किंमत शेतकरी चुकवत आहेत,” स्वाभिमानी शेतकरी संघटनेचे उपाध्यक्ष सत्तार पटेल म्हणाले. “तेलावरील आयात शुल्क संरचनेवरील सवलतींची अंतिम मुदत मार्च 2024 पर्यंत होती. त्यामुळे मार्च 2024 नंतर सोयाबीनच्या किमती ₹6,000 प्रति क्विंटलच्या पुढे जातील अशी आशा होती. पण जानेवारी 2024 मध्ये, केंद्र सरकारने आयात शुल्क सवलती पुढील एका वर्षासाठी मार्च 2025 पर्यंत वाढवल्या. अशा प्रकारे किंमती सुमारे ₹1,000 प्रति क्विंटलने आणि MSP च्या खाली घसरल्या.”

सुरुवात करूयात भावापासून. सोयाबीनचा भाव आज ५ हजार ३०० ते ४ हजार ६०० रुपयांच्या दरम्यान होता. म्हणजेच कालच्या तुलनेत बहुतांशी बाजारांमध्ये सोयाबीनचा भाव क्विंटलमागं ५० ते १०० रुपयांनी वाढला होता. तर प्रक्रिया प्लांट्सनीही आपला खरेदीचा भावही ५० ते १०० रुपयांनी वाढवला. प्रक्रिया प्लांट्सनी सोयाबीनचा खरेदीचा भाव आज ४ हजार ६५० ते ४ हजार ७५० रुपयांच्या दरम्यान काढला होता. सोयाबीनचे भाव वाढले

सोयाबीनचे भाव वाढण्याला महत्वाचा घटक कारणीभूत ठरला तो तेलाच्या भावातील वाढ. आंतरराष्ट्रीय बाजारात पामतेलाचे भाव वाढले. कारण महत्वाच्या इंडोनेशिया आणि मलेशियात एल निनोमुळे पाम उत्पादन कमी झाले. यामुळे मागील दोन महिन्यांपासून पामतेलाचा पुरवठा कमी कमी होत आहे. तर जानेवारीतील उत्पादनातील घट जास्त होती. यापुढील काळातही पामतेलाचे उत्पादन कमी राहण्याचा अंदाज आहे. पामतेलाचे भाव वाढल्याने भारताची पामतेल आयातही कमी होत आहे.

Gay Gotha Grant : “गाय गोठा अनुदान योजना महाराष्ट्र शासन.”

पामतेलाचे भाव वाढल्याने आयातदार सोयातेल आणि सूर्यफुल तेलाची खरेदी करत आहेत. कारण यंदा सोयाबीनचे जागतिक उत्पादन वाढल्याने सोयातेलाचे भाव कमी झालेले आहेत. तर सूर्यफुल तेलही स्वस्त आहे. कच्चे पामतेल आयातीचा दर ९३० डाॅलर प्रतिटन झाला. याउलट सोयातेल आयातीचा भाव ९१५ डाॅलर प्रतिटन आणि सूर्यफुल तेल आयातीचा भाव ९१० डाॅलर प्रतिटन आहे. म्हणजेच देशात पामतेल आयात करणे सोयातेल आणि पामतेलापेक्षा महाग होत आहे. यामुळे सहाजिकच सोयातेल आणि सूर्यफुल तेलाला मागणी वाढली. यामुळे सोयातेलाचेही भाव वाढत आहेत. सोयातेलाला मागणी येत असल्याने गाळपासाठी सोयाबीनलाही मागणी वाढली. याचा परिणाम सोयाबीन भावावर दिसून येत आहे.